Historia wsi
Bila Voda jako wioska o tej samej nazwie powstała znacznie później, około 1532 roku, ale jest prawdopodobne, że chodziło o nowe osiedlenie na terenie opuszczonej wioski Wyssoka, która była wspomniana w dokumentach w latach 1267 i 1271; za jej pozostałość przyjmuje się teren katastralny osady Hundorf, obecnie niedaleko Horních Hoštic. Kamenička jest udokumentowana jako majątek kościelny po raz pierwszy już w 1325 roku niedaleko wioski Kamienica (dawniej Kamnitz, dzisiaj Kamienica), którą pod koniec XV wieku otrzymało jako zabezpieczenie, a potem jako własność miasto Patschkau, dziś Paczków. W urbarzu jest wspomniana od 1606 roku.
Pierwotna nazwa miejscowości WeisseWasser, która odnosi się do strumienia górskiego Weissa biegnącego przez wieś, sięga aż do 1532 roku. Od 1607 roku, wieś nazwano Weissenwasser, od 1700 roku do 1945 Weisswasser, od 1718 roku Weisswasser –Karlshofa, od 1850 roku miejscowość przyjęła także czeską nazwę - Bila Voda. Pierwszy zapis na mapie pochodzi z 1638 roku i dotyczy zapisu Bartoloměje Sculteta. W XII wieku Bila Voda została przyłączona do miejscowości Kamenička/Camenica, co zostało udokumentowane już w 1284 roku. Według Zubera nie mamy żadnych historycznych źródeł na temat powstania miejscowości. Camenica/Kamenička była prawdopodobnie zamieszkana w VI wieku przez przybyłych Słowian, którzy zajmowali się w Górach Rychlebskich górnictwem.
Prawdopodobnie oni byli założycielami osady HundorfamWeissenWasser, która później została nazwana Weisswasser. W XIII wieku wieś, wtedy nazywana Kempnitz, została spalona przez Tatarów, a w XV wieku była zniszczony przez husytów. Pierwsza wzmianka na temat miejscowości pochodzi z 1369 roku, kiedy to całkowicie opuszczona należała do Kamenički / Kemnitz. Według Zubera wieś była własnością rodziny Runge od 1374 roku. Od 1421 roku istniała tutaj zrujnowana i niezamieszkana osada Wyssoka. W 1532 roku całkowicie opuszczona wieś BV została oddzielona od Kamenički/Kemnitz. W 1532 roku rodzina Runge sprzedała BV braciom Janowi i Jindřichowi Schoffom, którzy również nazywali się Gotsch. Bilą Vodę prawdopodobnie założyła rodzina Schoffów, inaczej Gotsch (Schaffgotsch), i aż do 1794 roku była związana z posiadłościami w Hertwigswaldau (dziś Doboszowice).
Pod koniec XVI wieku posiadłość tę wraz z dworem zyskali Maltitzowie i prawdopodobnie w tym okresie powstała osada Růženec, położona niedaleko karczmy na drodze do Kłodzka. W czasie wojny trzydziestoletniej Bila Voda była na tyle opuszczona, że musiała być sprzedana, ale ostatecznie całą posiadłość odziedziczył w 1687 roku hrabiowski ród kłodzkiej gałęzi Lichtensteinów.
W dokumentach dotyczących miejscowości dosyć wcześnie (1564 r.), wspominana jest parafia, wprawdzie z żonatym księdzem, prawdopodobnie luterańskim. Fundament obecnego kościoła parafialnego św. Anny był zbudowany w 1604 roku; jednak sama plebania została zniszczona (Bila Voda ponownie należała do parafii w Kamienicy), została odnowiona dopiero w 1727 roku, kiedy przekazano ją pijarom.
Od połowy XVI wieku w dokumentach jest mowa o rycerzach z Maltic (von Maltitz); w 1612 roku jest to Jan Zikmund von Maltitz, który pięć lat później awansował na wolnego pana. W 1651 roku udokumentowano po raz pierwszy miejscową szkołę. W 1655 roku Bilą Vodę posiadał Jiří hrabia z Hodic (von Hoditz), w 1661 roku jego syn Maksymilian († 1666), po którym odziedziczyła ją wdowa Alžběta, hrabina von Donau, a następnie jej drugi mąż Erdmann Ferdinand, wolny pan Pavlovský z Pavlovic (†1684) i ponownie wdowa po nim Markéta Florentina, wolna dama z Žerotína (von Zierotein). Erdmann Pavlovský rozpoczął w Bilej Vodzie wydobycie arsenopirytu. Od 1687 roku Bilą Vodę posiadał jego zięć František Karel hrabia z Liechtenstein-Kastelkornu (von Liechtenstein-Kastelkorn lub Castelcorn; którego żoną była Kateřina Florentina Karolína Pavlovska z Pavlovic), po jego śmierci (1709) odziedziczył Bilą Vodę jego syn Jakub Arnošt hrabia z Lichtenštejn-Kastelkornu, kanonik ołomuniecki, biskup sekawski (1728-45), biskup ołomuniecki (1739-45) i arcybiskup salzburski (1745-47), który w 1723 roku założył w Bilej Vodzie kolegium pijarów. Była to pierwsza fundacja pijarska w całym Śląsku. Dla kolegium i sześcioletniego gimnazjum został zbudowany do 1733 roku duży klasztor i budynek szkolny, w ciągu następnych dziesięcioleci powstał miejscowy kościół Wniebowzięcia NMP, który został konsekrowany w 1777 roku. Domy wokół klasztoru i kolegium otrzymały status městys (małe miasto). Szkoła oprócz funkcji edukacyjnej, stała się także ośrodkiem życia artystycznego, zwłaszcza teatralnego i muzycznego. Działało tutaj wielu wybitnych profesorów, z których należy wspomnieć kompozytora muzycznego O. Antonina Brossmanna (1731-1789). Pijarzy przejęli także lokalną, trywialną szkołę, a w 1727 roku nowo powstałą parafię.
Rodzina Liechtenstein-Kastelkorn wprawdzie włączyła Bilą Vodę do swoich posiadłości Hertwigswaldau (obecnie Doboszowice w Polsce), ale miała ogromne zasługi w kwestii rozwoju opuszczonej wioski w okresie wojny trzydziestoletniej, jak również w dziedzinie rekatolicyzacji tej miejscowości (m.in. poprzez przywrócenie pielgrzymek do łaskami słynącej figury Matki Bożej w miejscowym kościele). W szczególności szybki rozwój kolegium miał wpływ na rozkwit samej Bilej Vody, czego kulminacją była nobilitacja części wsi na městys (małe miasto). Miało to miesce w 1748 roku, za czasów bratanka i spadkobiercy arcybiskupa Jakuba Arnošta, hrabiego Ottona Karola von Salm-Neuburga († 1766).
Miejscowość zapisała się złotymi zgłoskami w historii muzyki w drugiej połowie XVIII wieku, w okresie późnego baroku i wczesnego klasycyzmu. Stało się tak dzięki zasługom rektora, kompozytora i teoretyka muzyki O. Antonína Brossmanna. Wtedy kolegium pijarów osiągnęło bardzo wysoki poziom. Dzięki Brossmannowi przychodzili tutaj liczni uczniowie, między innymi także Gottfried Rieger, pochodzący z Opavicy. Kolejne ważne centrum muzyczne powstało niedaleko Bilej Vody, na zamku Janský vrch w Javorniku. Tutejszy biskup, a jednocześnie miłośnik sztuki bp Schafgotsch sprowadził tu w 1769 roku Karla Dittersa, wyjątkowego wiedeńskiego kompozytora, który piastował w Javorniku urząd kapelmistrza orkiestry zamkowej.
W wyniku walk o austriackie dziedzictwo, większość Śląska została w 1742 roku oderwana od monarchii habsburskiej. W roku 1742 Bila Voda stała się wprawdzie miejscem podpisania protokołu o podziale Śląska, ale tym samym zamieniła się na enklawę, ponieważ ze wszystkich stron była ograniczona granicami państwowymi. Komisja zajmująca się podziałem granic miała swoją siedzibę bezpośrednio w Bilej Vodzie. Po śmierci założyciela kolegium pijarów, jego naśladowcy mieli dla tej instytucji o wiele mniej zrozumienia. Liczba uczniów w gimnazjum pijarów spadała, aż w roku 1829 gimnazjum zostało zlikwidowane; pijarom pozostała dalej jedynie szkoła główna i parafia. Szkoły pijarów stopniowo straciły swoje znaczenie, aż w końcu zakończyły swoją działalność w 1872 roku. Częściowo jednak szkoły te zostały zastąpione przez szkoły Szkolnych Sióstr Naszej Pani.
Po Ottonie Karlu właścicielem posiadłości został jego syn Karl (†1784). Od jego córek Marii Antoniny, Ernestiny i Marii Henrietty w roku 1974 Bilą Vodę odkupił Antonín hrabia Schlegenberg, następnie oddzielił ją od posiadłości Hertwigswald, a po nim zyskał ją jego zięć, poeta Otto hrabia von Haugwitz. W 1809 roku przyjęli lenno biskupie Václava i Antonín hrabiowie Haugwitzowie, którzy jednak mieli kłopoty finansowe i w 1818 roku posiadłość została kupiona w licytacji przez rotmistrza Ludvíka hrabiego d'Ambly. Wdowa po rotmistrzu Barbora (Bettina) d'Ambly (posiadłości miała już w 1837 roku) musiała stawić czoła w 1848 roku strajkowi poddanych w czasie którego musiało ingerować wojsko; w 1853 roku jej synowie Josef i Alexander, hrabiowie d'Ambly sprzedali Bilą Vodę córce holenderskiego króla Wilhelma I, pruskiej księżniczce Mariannie Orańskiej. Po jej śmierci 1883 roku posiadłości uzyskała jej córka, księżniczka Alexandrina Pruska (†1906), a po niej jej córka księżna Charlotta Meklenbursko-Zvěřínska, zamężna księżna z Reussu, aż w końcu w 1917 roku posiadłości zostały opuszczone przez władców i sprzedane Josefovi i Fridě Kutzům (kupili oni również lasy vlčickie oraz majątek ziemski Krutvald). W roku 1934 posiadłości odkupił Max Weiss. Ostatnim właścicielem posiadłości w czasie II wojny światowej był hrabia Wilczek. Jednak w tym okresie już wszystkie grunty rolnicze były praktycznie wynajęte, a gospodarstwo składało się z lasów i mniejszych zakładów przemysłowych (tartaki, kamieniołomy i wapienniki).
Oprócz działalności leśnej główną działalnością gospodarczą było wydobywanie wapienia i palenie wapna, kruszenie kamienia, a w końcu produkcja piór marki Haro, która zanikła dopiero po drugiej wojnie światowej. Próba rozpoczęcia produkcji przemysłu tekstylnego - w roku 1771 powstała tutaj apretura lnu - była krótkotrwała.
W okresie międzywojennym tradycyjną orientację chrześcijańsko-społeczną mieszkańców wiejskich oraz orientację socjal-demokratyczną pracowników kopalń i przemysłu zastąpił ruch sudetoniemiecki. Cypel javornicki wraz z Bilą Vodą był nawet obsadzony frejkorpsami henleinowskimi jeszcze przed Umową Monachijską. O wydarzeniach wojennych mówi tutejszy cmentarz, gdzie zimą 1945 roku zostały pochowane ofiary "pochodu śmierci" więźniów oświęcimskich.
Po 1945 roku, kiedy zamknięto granice, izolacja Bilej Vody stała się jeszcze bardziej widoczna, a zasiedlenie nowymi mieszkańcami było szczególnie trudne. Lasy zostały przekazane Państwowemu Gospodarstwu Rolemu, a miejscowa spółdzielnia rolnicza przetrwała jedynie do 1963 roku, kiedy została przyłączona do Państwowego Zakładu Nasienniczego w Javorniku. Produkcja pozarolnicza przestała istnieć. Szczególnym sposobem na rozwój miejscowości było powstanie szpitala psychiatrycznego w 1954 roku, specjalizującego się w leczeniu alkoholizmu, a ostatnio również uzależnień od narkotyków. W szczególności zaś, ta odległa wyspa republiki, była wykorzystywana od 1950 roku, aż do upadku reżimu komunistycznego jako miejsce internowania sióstr zakonnych ze wszystkich zakątków Czechosłowacji. Ta silna społeczność przez długi okres czasu miała wpływ na specyficzny charakter Bilej Vody. Stopniowe odejście zakonnic do swych dawnych i nowych domów zakonnych po 1989 roku, doprowadziło do nowego spadku liczby ludności i całkowitej zmiany miejscowości, która dzięki malowniczemu krajobrazowi, zabytkom i otwarciu granic, posiada jednak duży potencjał turystyczny.